4- تمامی مطالب شنیده شده را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم.
5- از طریق حرکات و رفتار غیر کلامی مانند تکان دادن سر، به گوینده نشان دهیم که با او همراه هستیم.
6- نگرش مثبت به گوینده و مطالب داشته باشیم.
7- سکوت و آرامش خود را در هنگام گوش دادن حفظ کنیم.
8- با ابراز احساسات خودمان، گوینده را به بیان مطالب تشویق نماییم.
9- با گوینده تبادل افکار و همفکری نماییم.
10- از سخنان گوینده سوالاتی را مطرح نماییم.
11- در صورت لزوم از گفته های گوینده یادداشت برداری کنیم.
12- لازم نیست که همه مطالب گوینده را به خاطر بسپاریم؛ تنها به یاد داشتن نکات برجسته و مهم کافی خواهد بود.
13- نیکوست هنگامی که دو نفر به آرامی در حال حرف زدن هستند سعی نکنیم به حرفهایشان گوش دهیم.
14- به طور ناگهانی صحبت گوینده را قطع نکنیم.
15- در هنگام سخنرانی یک نفر، بازی با تلفن همراه یا مطالعه جزوه، کتاب و یا بروشور شایسته نمی باشد.
خداداد یوسف زاده - 12 شهریور 1392